Nedenleri
1. Cilt Bariyerinin Bozulması
- Travma: Kesikler, yaralanmalar, çizikler veya ısırıklar.
- Aşırı Kaşıma: Alerjiler veya parazit kaynaklı kaşıma sonucu cildin zarar görmesi.
- Sürtünme: Tasmalar, kıyafetler veya cildin birbirine sürtünmesiyle tahriş oluşması.
2. Altta Yatan Hastalıklar
- Alerjiler:
- Gıda alerjileri.
- Atopik dermatit (çevresel alerjenlere duyarlılık).
- Pire ısırığı alerjik dermatiti (FAD).
- Hormonel Bozukluklar:
- Hipotiroidizm.
- Cushing hastalığı (hiperadrenokortisizm).
- Bağışıklık Sistemi Zayıflığı:
- Kronik hastalıklar veya immünosupresif ilaç kullanımı.
3. Cilt Koşulları ve Hijyen
- Seboreik Deri Hastalıkları: Yağlı veya kuru cilt sorunları.
- Aşırı Nem: Nemli ortamlar, sık banyo yaptırma veya yetersiz kurutma.
- Kötü Hijyen: Düzgün tüy bakımı yapılmayan veya düzenli temizlenmeyen hayvanlarda daha sık görülür.
4. Parazitler ve Enfeksiyonlar
- Parazitler:
- Pireler, keneler veya bitler.
- Demodex veya Sarcoptes gibi akarlar.
- Mantar Enfeksiyonları: Dermatofitoz (ringworm) gibi durumlar.
5. Anatomik ve Genetik Faktörler
- Cilt Kırışıklıkları: Bulldog gibi kırışık ciltli ırklarda daha sık görülür.
- Tüy Yapısı: Uzun ve yoğun tüylü ırklar daha hassastır.
6. Stres ve Beslenme
- Stres: Bağışıklık sistemi zayıfladığında enfeksiyon gelişimi kolaylaşabilir.
- Yetersiz Beslenme: Vitamin, mineral ve protein eksiklikleri cilt sağlığını olumsuz etkiler.
Belirtiler
Piyoderma, kedi ve köpeklerde deride görülen bakteriyel enfeksiyonlarla karakterizedir. Belirtiler şunlardır:
Cilt Bulguları:
- Kızarıklık (eritem)
- Püstüller (irin dolu kabarcıklar)
- Papüller (küçük kabarık lezyonlar)
- Kabuklanma ve pullanma
- Alopesi (kıl dökülmesi)
- Likenifikasyon (derinin kalınlaşması ve sertleşmesi)
Genel Bulgular:
- Kaşıntı (pruritus)
- Lezyon bölgelerinde ağrı ve hassasiyet
- Islak görünümlü, nemli lezyonlar (özellikle sıcak noktalar)
- Deri kokusunda kötüleşme
- Kronik vakalarda hiperpigmentasyon
Tanı
Klinik Muayene:
- Derideki lezyonların fiziksel değerlendirilmesi.
Laboratuvar Testleri:
- Yayma ve Mikroskobik İnceleme: Lezyondan alınan materyal Gram boyası ile incelenir (Staphylococcus pseudintermedius genellikle pozitif kok şeklinde görülür).
- Kültür ve Antibiyogram: Etkenin tanımlanması ve uygun antibiyotik seçimi için yapılır.
Ayırıcı Tanılar:
- Dermatofitoz, demodikoz, alerjik dermatit gibi diğer deri hastalıkları dışlanmalıdır.
Reçete
Tanı ve Antibiyogram Sonuçlarına Dayalı Tedavi
Veteriner hekim tarafından uygulanan tedavi planı aşağıdaki şekilde olabilir:
1. Sistemik Antibiyotikler
- Amoksisilin + Klavulanik Asit (12.5 mg/kg, PO, BID)
- Kefaleksin (20-30 mg/kg, PO, BID)
- Klonidin (15 mg/kg, PO, BID) (derin piyoderma varsa önerilir).
Tedavi süresi:
- Yüzeysel piyoderma: 2-3 hafta (klinik belirtiler kaybolduktan 7 gün daha devam edilir).
- Derin piyoderma: 4-6 hafta veya daha uzun süre (belirtiler kaybolduktan 2 hafta daha devam edilir).
2. Topikal Tedavi
- Klorheksidin Şampuan (2-4%): Haftada 2-3 kez banyo yaptırılır.
- Mupirosin Merhem (%2): Lokalize enfekte alanlara günde 2 kez uygulanır.
- Benzoil Peroksit Jel (%2.5-3.5): Lezyon bölgesinde antiseptik olarak kullanılır.
3. Destekleyici Tedavi
- Omega-3 ve Omega-6 yağ asitleri: Deri bariyerini güçlendirmek için önerilir.
- Antihistaminikler (Hidroksizin veya Loratadin): Kaşıntıyı azaltmak için kullanılabilir.
- Bağışıklık Güçlendiriciler: Gerekli durumlarda önerilir.
Örnek Reçete
Hasta: X adlı köpek
Tanı: Derin Piyoderma
Reçete:
Amoksisilin + Klavulanik Asit (Clavucan 250 mg):
- 15 kg köpek için 1 tablet, günde 2 kez, 14 gün boyunca ağızdan verilir.
Klorheksidin Şampuan (%4):
- Haftada 2 kez, 10 dakika bekletilerek tüm vücut yıkanır.
Mupirosin Merhem (%2):
- Lokalize lezyonlara günde 2 kez ince bir tabaka halinde uygulanır.
Omega-3 Yağ Asidi Takviyesi:
- Günde 1 kapsül (örneğin, Dermapet Omega) ağızdan verilir.
Hidroksizin (10 mg):
- Kaşıntıyı azaltmak için günde 1 kez ağızdan.
Yorumlar
Yorum Gönder